Brain Facts Series
Το μενού της ημέρας περιλαμβάνει 12 παράδοξα που γνωρίζουμε σήμερα για τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου. Αν δεν κρατήσετε τίποτα από αυτήν την κάρτα, σας εκλιπαρώ κρατήστε τουλάχιστον μια πληροφορία: ΕΙΝΑΙ ΜΥΘΟΣ πως χρησιμοποιούμε μόνο το 10% του εγκεφάλου μας! Χρησιμοποιούμε ΟΛΟΚΛΗΡΟ τον εγκέφαλο μας και κάθε χιλιοστό του χιλιοστού του είναι πολύτιμο! Σκεφτείτε μόνο πως ένα εγκεφαλικό επεισόδιο αρκεί για να στερήσει ολόκληρη την ικανότητα της ομιλίας ενός ανθρώπου, παρόλο που η βλάβη που υπέστη ο εγκεφαλικός ιστός μπορεί να είναι μόνο μια μικρή κουκκίδα. Η μοναδική βάση που έχει αυτός ο μύθος (άντε να μην είμαστε εντελώς αφοριστικοί!) είναι η ιδέα πως δεν χρησιμοποιώ ολόκληρο τον εγκέφαλό μου ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ. Κάθε στιγμή, είναι περισσότερο ενεργές κάποιες περιοχές του εγκεφάλου, ανάλογα με το τι κάνω ή τι σκέφτομαι εκείνη τη στιγμή. Μη βιαστείτε να πείτε: ναι, αλλά τι θα γινόταν αν ήταν ενεργοποιημένος ολόκληρος ο εγκέφαλος ταυτόχρονα; Μήπως θα ξεκλειδώναν «κρυμμένες δυνάμεις» που δεν ξέρουμε ότι διαθέτουμε? Καλή σκέψη, αλλά ΟΧΙ (σας στενοχωρώ!) Αυτό που θα συνέβαινε, θα ήταν ότι απλά θα βιώνατε μια ωραιότατη επιληπτική κρίση (αυτό είναι η επιληπτική κρίση δηλαδή: μια μη ομαλή, ταυτόχρονη ενεργοποίηση πολλαπλών εγκεφαλικών περιοχών). Παρακαλώ διαδώστε την πληροφορία για να πηγαίνουμε παρακάτω! Με αγάπη
0 Comments
«Αυτό δεν είναι πίνακας.
Είναι η πιο λεπτομερής εικόνα που έχουμε μέχρι σήμερα για το ανθρώπινο κύτταρο με τη συνδρομή της ακτινογραφίας, του πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού και της κρυοηλεκτρονικής μικροσκοπίας» "This isn’t a painting. It is the most detailed image of a human cell to date, obtained by radiography, nuclear magnetic resonance and cryoelectron microscopy." Με αγάπη Brain Facts Series
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι το πιο πολύπλοκο όργανο του ανθρώπινου σώματος και μαζί με το σύμπαν θεωρείται ένα από τα πιο πολύπλοκα συστήματα στη φύση. Παρόλο που η ολοκληρωμένη χαρτογράφηση της δομής του και η πλήρης αποκωδικοποίηση του τρόπου λειτουργίας του εξακολουθεί να παραμένει ένα μυστήριο και αντικείμενο εντατικής έρευνας για τους νευροεπιστήμονες, υπάρχουν εντούτοις και πολλά πολλά πράγματα που γνωρίζουμε με βεβαιότητα για αυτόν. Σε αυτή τη σειρά θα μαθαίνουμε μερικά πράγματα για αυτό το εκπληκτικό ανθρώπινο όργανο που καθορίζει κυριολεκτικά το ποιος είμαι, όχι μονάχα την προσωπικότητα μου, αλλά και κάθε τι που σκέφτομαι, αισθάνομαι, αποφασίζω και κάνω ανά πάσα στιγμή. Μπορεί να φαίνεται τρελό - πιστέψτε με, κι εγώ κάπως έτσι αισθάνθηκα όταν το άκουσα για πρώτη φορά περίπου πριν από 23 χρόνια - όμως το κάθε τι με το οποίο μπορώ να περιγράψω τον εαυτό μου, τελικά ανάγεται σε και είναι το αποτέλεσμα της ηλεκτροχημικής δραστηριότητας (ενεργοποίησης) ενός συνόλου εγκεφαλικών κυττάρων. Καλώς ήρθατε σε αυτό το ταξίδι... Με αγάπη «Η προσευχή της ηρεμίας» είναι ευρύτερα γνωστή ως «η προσευχή των Ανώνυμων Αλκοολικών».
Πρόκειται για μια προσευχή προς τον Θεό, που γράφτηκε στη δεκαετία του 1940 από τον προτεστάντη θεολόγο Reinhold Niebuhr. Χρησιμοποιήθηκε σε τόσα πολλά πολιτισμικά πλαίσια που είναι πια ευρέως γνωστή και έξω από το χριστιανικό περιβάλλον. Το μήνυμα που περνάει είναι ταυτόχρονα προσωπικό και πανανθρώπινο. Είναι απλό και άμεσο, εύκολο να το καταλάβεις, αλλά δύσκολο να το εφαρμόσεις. Η προσευχή της ηρεμίας τονίζει 3 διαχρονικές αλήθειες. 1. Η αποδοχή δεν είναι παράδοση. Όταν ξοδεύουμε ενέργεια προσπαθώντας να αλλάξουμε πράγματα που δεν μπορούν να αλλάξουν, στερούμε από τον εαυτό μας νοητικά, σωματικά και συναισθηματικά αποθέματα που θα μπορούσαμε να κατευθύνουμε προς παραγωγικές κατευθύνσεις. Το να αποδεχτώ ότι κάποια πράγματα απλά βρίσκονται έξω από τον έλεγχο μου δεν σημαίνει παραίτηση, αποτυχία ή αδυναμία. 2. Η αλλαγή του εαυτού μου, απαιτεί κουράγιο. «Έξις δευτέρα φύσις», δηλαδή η συνήθεια είναι η δεύτερη φύση μου. Συμπεριφορές που έχω μάθει μέσα σε χρόνια μέσω της επανάληψης και της ενίσχυσης, μπορεί να είναι ο χειρότερος εχθρός μου, όμως δεν είναι εύκολο να αλλάξουν. Η αναγνώριση είναι η μισή μάχη. Χρειάζεται κουράγιο και δύναμη για να αναλάβω την ευθύνη της αλλαγής του εαυτού μου, δηλαδή, να ενηλικιωθώ πραγματικά. 3. Η ευτυχία είναι εφικτή - τώρα και για πάντα. Σύμφωνα με τα διδάγματα αιώνων πρακτικής φιλοσοφίας, ευτυχισμένος άνθρωπος είναι ο γαλήνιος άνθρωπος. Αυτός που ξέρει να αναγνωρίζει ποιες μάχες μπορεί να δώσει, και που μπορεί, από όσα έρχονται στον δρόμο του και είναι πέρα από τον ελέγχό του, να απολαύσει τα καλά και να μη δίνει δεκάρα για τα υπόλοιπα. Με αγάπη Αμέτρητες φορές στη θεραπεία ανακύπτει το ερώτημα: «ΜΗΠΩΣ ΕΧΩ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΟ DNA ΚΑΙ ΔΕΝ ΘΑ ΜΠΟΡΕΣΩ ΠΟΤΕ ΝΑ ΑΛΛΑΞΩ;»
Μην απελπίζεστε επ’ ουδενί! Αφενός, δουλεύει υπέρ μας η νευροπλαστικότητα, δηλαδή η δυνατότητα του εγκεφάλου να αλλάζει τη δομή του - έχουμε μιλήσει για αυτήν σε προηγούμενο post. Αφετέρου, αν θελουμε να καταλάβουμε πώς λειτουργούν τα γονίδια, χρειάζεται να λάβουμε υπόψιν πως οι οδηγίες που δίνουν στον οργανισμό δεν είναι γραμμένες στην πέτρα, δηλαδή κανένα γονίδιο δεν προεξοφλεί την εκδήλωση μιας ψυχολογικής νόσου. Για την εκδήλωση μιας ψυχικής διαταραχής (πχ κατάθλιψη, γενικευμένη αγχώδης διαταραχή) ή μιας μη λειτουργικής συμπεριφοράς (πχ εξάρτηση από ουσίες), είναι απαραίτητο, εκτός από τη συνδρομή των γονιδίων, να μπει στο παιχνίδι και το περιβάλλον, το οποίο θα ενεργοποιήσει, τρόπον τινά, τα «κακά» γονίδια και έτσι θα εκδηλωθεί η ανεπιθύμητη δράση τους. Σαν περιβάλλον νοείται το σύνολο των συνθηκών στις οποίες μεγαλώσαμε (οικογενειακές, κοινωνικές κλπ) με το σύνολο των πιέσεων (του στρες στον οργανισμό δηλαδή) που άσκησαν επάνω μας, αλλά και ο τρόπος ζωής που επιλέγουμε (φροντίδα του εαυτού: δραστηριότητα, ξεκούραση, ύπνος, διατροφή κλπ). Το ευτύχημα είναι ότι μέσω της ψυχοθεραπείας - και χάρη στη νευροπλαστικότητα - μπορούμε να παρέμβουμε αποτελεσματικά και στο αποτύπωμα που άφησε στη δομή του εγκεφάλου μας ο τρόπος που μεγαλώσαμε, και στην αντιστροφή της ζημιάς που προκλήθηκε από τον τρόπο ζωής μας. Η πραγματική και η πλασματική φροντίδα του εαυτού με δυο λόγια. Κριτική σκέψη σε όσα μας πουλάνε ως μαγικές συνταγές αγάπης προς τον εαυτό και προσοχή στα δικά μας λόγια μέσα στο κεφάλι μας!
Ο πανέμορφος Ζαμιοκούλκας, συνεργάτης και συν-θεραπευτής στο γραφείο, διδάσκει καθημερινά την #ανθεκτικότητα και την #προσαρμογή, αλλά μας θυμίζει πως τίποτα σε αυτόν τον κόσμο δεν έρχεται χωρίς κόστος. Εξηγούμαι εκ μέρους του:
Η προσαρμογή αποτελεί έναν βασικό μηχανισμό επιβίωσης, τον οποίο μοιραζόμαστε με όλα τα έμβια όντα, και μαζί με την αναπαραγωγή εξασφαλίζει τη συνέχιση της ζωής. Στον άνθρωπο, αποτελεί ένα σύνολο σωματικών και συναισθηματικών αλλαγών που μας βοηθούν να αντεπεξέλθουμε όταν συντελούνται σημαντικές αλλαγές στις συνθήκες ζωής μας, είτε προς το καλύτερο, είτε προς το χειρότερο. Αν και πρόκειται για εξαιρετικά χρήσιμο μηχανισμό, η ικανότητα για προσαρμογή επιφυλάσσει και μια παγίδα: δεν γνωρίζει, ούτε ενδιαφέρεται για το τι είναι στο τέλος της ημέρας καλό ή κακό για εμάς. Το μόνο που επιδιώκει είναι να μας βοηθήσει να επιβιώσουμε. Θα μας βοηθήσει δηλαδή να συνηθίσουμε και να βολευτούμε σε κάθε δυνατή συνθήκη, ακόμα και σε περιβάλλοντα που μας υπονομεύουν. Έτσι, μπορεί να προσαρμόζεται κανείς σε μια σχέση κακοποίησης, σε μια δουλειά που δεν τον ευχαριστεί, σε ένα πρόβλημα υγείας που θα μπορούσε να θεραπευτεί κοκ. Αν έχετε παγιδευτεί σε μια τέτοια κατάσταση, χρησιμοποιείστε σαν άγκυρα την μνήμη σας από την πρώτη περίοδο που χρειάστηκε να βάλετε σε λειτουργία την ικανότητα προσαρμογής. Ήταν μια αλλαγή ευχάριστη ή δυσάρεστη στη ζωή σας; Τι θα σας έλεγε ο τότε εαυτός σας για την κατάσταση στην οποία βρίσκεστε τώρα; Δείτε με περισσότερη αμφισβήτηση τα όσα θετικά βιώνετε σε αυτή τη φάση. Είναι πραγματικά σημαντικά τα οφέλη; Μήπως νιώθετε ευγνωμοσύνη για αυτονόητα πράγματα; Κάνετε μια ανοιχτή και ειλικρινή συζήτηση με τον εαυτό σας. Δεν χρειάζεται να πάρετε άμεσα αποφάσεις, αν κάτι τέτοιο σαν φαίνεται τρομακτικό. Απλά επιτρέψτε στον εαυτό σας να σκεφτεί όσα ενδεχομένως αποφεύγει. Εκθέστε τον εαυτό σας στις αρνητικές σας σκέψεις για την παρούσα κατάσταση. Στηρίξτε τη διαδικασία με πράξεις και λόγια συμπόνιας για τον εαυτό σας. Όταν είστε έτοιμοι για την αλλαγή, όσο τρομακτική και αν φαντάζει τώρα, να είστε σίγουροι ότι ο μηχανισμός της προσαρμογής θα λειτουργήσει πάλι και αυτή τη φορά πραγματικά προς όφελος σας. Αν σκέφτεστε να ξεκινήσετε ψυχοθεραπεία, ίσως σας προβληματίζουν κάποιοι πιθανώς ανασταλτικοί παράγοντες. Μπορεί να σας απασχολεί το κόστος. Μπορεί να αντιλαμβάνεστε ότι η ψυχοθεραπεία αποτελεί συχνά μια δύσκολη διαδικασία. Μπορεί να σας είναι δύσκολο να επαναφέρετε στη μνήμη σας τραυματικά ή επώδυνα γεγονότα του παρελθόντος, πολύ περισσότερο να τα συζητήσετε με κάποιον άλλον. Ακόμα και αν δεν υπάρχουν στο ιστορικό σας τραυματικά γεγονότα, το να δουλεύεις κάποιες δυσκολίες σου δεν είναι πάντα εύκολο και η θεραπεία δεν είναι μια γρήγορη και πρόχειρη λύση. Η θεραπεία απαιτεί επίσης ειλικρίνεια, με τον εαυτό σου και με τον θεραπευτή με τον οποίο δουλεύεις.
Παρόλα αυτά, αν είσαι πρόθυμος να βάλεις τη δουλειά που χρειάζεται, η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι μια εξαιρετικά ανταποδοτική διαδικασία. Προσφέρει ένα ασφαλές και χωρίς επίκριση μέρος, όπου μπορείς να μοιραστείς το οτιδήποτε με έναν εκπαιδευμένο επαγγελματία που είναι εδώ για να σε βοηθήσει. Οι 6 κάρτες που ακολουθούν παρουσιάζουν κάποια από τα οφέλη που προσφέρει η ψυχοθεραπεία. Είναι πολύ φυσιολογικό να αισθάνεστε ταρακουνημένοι, αλλά και κινητοποιημένοι για αλλαγές μετά τη συνεδρία σας. Η καλή θεραπεία έχει αυτό το αποτέλεσμα. Αυτό από την άλλη δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να αισθάνεστε σαν να έχετε καταπιεί φαρμάκι.
|
ελενα σπανουΨυχολόγος, Νευροεπιστήμων, Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεύτρια Archives
September 2021
Categories |